Spomenik poginulim Jagodincima 84 godine čeka njihova imena
*Jagodina Grad*
 Spomenik od belog venčačkog mermera, na Skveru omladine u centru Jagodine podignut 1930. godne u znak sećanja na poginule Jagodince u ratovima 1912 - 1918. godine, još čeka da se na njega uklešu imena ratnika kojima je posvećen.
Originalni spisak imena se čuva u Istorijskom arhivu za srednje Pomoravlje u Jagodini.
"Odbor za izgradnju spomenika je naložio da se on završi do 7. decembra 1930. godine, a krajem novembra je odlučio da se urezivanje imena poginulih ostavi za docnije, posto je ostalo malo vremena do otkrivanja, uz napomenu da će način, i gde će se imena urezati Odbor rešiti naknadno", piše u svom radu istoričar arhiva Dragoslav Dedić.
Kako tada, tako i danas, imena ratnika iz Jagodine, koji su poginuli ili umrli od 1912. do 1918. godine, čekaju na neku odlučniju gradsku vlast da ih ukleše na spomenik koji je u njihovu čast podignut.
Prema mišljenju ljudi iz Arhiva imena poginulih ratnika iz Jagodine nisu ispisana kada je spomenik otkriven jer se tadašnje vlasti nisu usaglasile čija imena treba da budu uklesana, a kasnije se na to i zaboravilo.
Spomenik je otkriven uz osvećenje tadašnjeg patrijarha Vrnave i prisustvo kraljevog izaslanika. Tom veličanstvenom činu prisustovalo je mnogo naroda, zapisali su hroničari tog vremena.
Ove godina Srbija obeležava vek od Prvog svetskog rata.
U vreme završetka spomenika na vlasti u Jagodini su bile demokrate a predsednik opštine Trifun Đurić primio je spomenik uz zavet da će ga čuvati.
Izrada spomenika je, prema Dedićevim navodima, najpre ponuđena arhitekti Krunoviću, rodom iz ovdašnjeg sela Glogovca, ali je posle niza trzavica i nesporazuma oko autorstva, izrada poverena vajaru Franu Menegelu Dinčiću, Kotoraninu iz Beograda.
Spomenik dominira gradom - pri dnu je isklesan rob svezan lancima - simbol petovekovnog ropstva pod Turcima, sa druge strane je majka - robinja sa detetom u levoj i mačem u desnoj ruci, koja simbolično izražava zavet majke da će se, kada odraste, njen sin latiti mača i osloboditi ropstva.
Sa prednje strane, takođe pri dnu, utisnut je bareljev od bronze koji označava Karađordjev ustanak 1804. godine a na poleđini je reljef od bronze koji označava ustanak kapetana Koče (Kočna krajina) iz 1788. godine.
Na vrhu stuba je statua srpskog vojnika u bronzi sa puškom u desnoj ruci "koja objavljuje Jagodincima da je srpska vojska sa saveznicima oslobodila južne krajeve, ali da nastavlja dalje borbu u pravcu severozapada da bi oslobodila i ostale Srbe, Hrvate i Slovence preko Drine, Save i Dunava".
Predsednik Odbora za izgradnju G.Dimitrijević, pred sam završetak spomenika, nije se složio sa pravcem kuda je vojnik okrenut i dao je ostavku, zabeležili su hroničari.
Spomenik je danas mesto okupljanja mladih. Na njega boračke organizacije, ratni invalidi, potomci boraca, redovno plažu vence i cveće, gotovo je na svakoj staroj razglednici Jagodine.
Izvor: link
Arhiva vesti...
|
